Plana Nàiseanta nan Eilean agus Stiùireadh air Measaidhean Buaidh air Coimhearsnachdan nan Eilean

Cùl-fhiosrachaidh

7. San Ògmhìos 2013, dh’fhoillsich Comhairle nan Eilean Siar, Comhairle Arcaibh agus Comhairle Shealltainn an iomairt Ar n-Eileanan ri Teachd, ag amas air dèanamh cinnteach gun tèid feumalachdan agus inbhe sgìrean nan eilean ann an Alba aithneachadh.^[1]

8. Ged a chaidh seo a sgrìobhadh ann an co-theacsa Alba a dh’fhaodadh a bhith neo-eisimileach, stèidhich Riaghaltas na h-Alba Buidheann-obrach Ministireil Sgìrean nan Eilean, airson fòcas a chuir air trì prìomh raointean:

• Mar as urrainnear taic a chur ri na coimhairlean sna h-eileanan gus na cumhachdan a th’ aca mu thràth a chleachdadh agus gus coimhearsnachdan a bhrosnachadh gus seirbheisean poblach nas fheàrr agus nas freagarraiche a lìbhrigeadh, agus gus am bi toraidhean nas fheàrr ann do choimhearsnachdan;
• Beachdachadh air leasachadh agus leudachadh air deamocrasaidh ionadail ann an sgìrean nan eilean agus na cothroman a bhiodh aca ann an co-theacsa an reifreann air neo-eisimileachd na h-Alba ann an 2014, a’ gabhail a-steach na cuspairean a chaidh a thogail leis an aithisg suidheachaidh co-obrachail aig Ar n-Eileanan ri Teachd; agus
• Ro-shealladh aontachadh airson cothroman airson coimhearsnachdan nan eilean san àm ri teachd a mhìneachadh.

9. San Ògmhìos 2014, nuair a chrìochnaich obair Buidheann-obrach Ministireil Sgìrean nan Eilean, dh’fhoillsich Riaghaltas na h-Alba an ro-shealladh A’ Cumhachdachadh Coimhearsnachdan Eileanan na h-Alba,^[2] air a thaisbeanadh mar phasgan rianail de cheumannan gus molaidhean a leasachadh a bha stèidhichte air trì prìomh amasan:

• A’ cur guthan coimhearsnachdan sna h-eileanan air adhart;
• A’ dèanamh feum de stòrasan nan eilean; agus
• A’ leasachadh soirbheas choimhearsnachdan nan eilean.

10. As deidh dhan ro-shealladh A’ Cumhachdachadh Coimhearsnachdan Eileanan na h-Alba, chaidh Riaghaltas na h-Alba a-mach airson co-chomhairle air ullachaidhean a dh’fhaodadh a bhith ann am Bile nan Eilean san àm ri teachd. Bha fòcas cudromach sa cho-chomhairleachadh seo air ‘dìon-eileanan’, a’ sireadh bheachdan air seo a bhith mar phrionnsabal taobh a-steach Bilean nan Eilean a dh’fhaodadh a bhith ann airson an dòigh-obrach seo a dhèanamh foirmeil ann an reachdas.

11. Fhuair Bile nan Eilean (Alba) 2018 Aonta Rìoghail air 6 Iuchar 2018. Chaidh na ciad Riaghailtean Tòiseachaidh a chur fa chomhair na Pàrlamaid air 20 Sultain 2018 agus chaidh an cur an gnìomh air 4 Dàmhar 2018.